غیبت کردن
غیبت و پیامدهاى آن
غیبت آن است که انسان در غیاب شخصى چیزى بگوید که مردم از آن خبر نداشته باشند و اگر آن شخص بشنود، ناراحت شود. «1»
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: دست از سر مرده‌ها بردارید و بدى‌هاى آنان را بازگو نکنید، کسى که مُرد، خوبى‌هایش را بیان کند. «2»
امام صادق علیه السلام فرمود: غیبت کننده اگر توبه کند، آخرین کسى است که وارد بهشت مى‌شود و اگر توبه نکند، اوّلین کسى است که به دوزخ برده مى‌شود. «3»
امام رضا علیه السلام از امام سجاد علیه السلام نقل مى‌کند که هر کس از ریختن آبروى مسلمانان خود را حفظ کند، خداوند در قیامت لغزشهاى او را نادیده مى‌گیرد. «4»
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمودند: هر کس زن یا مردى را غیبت کند، تا چهل روز نماز و روزه‌اش پذیرفته نمى‌شود. «5»
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمودند: در قیامت هنگامى که نامه‌ى اعمال انسان به دست او داده مى‌شود، عدّه‌اى مى‌گویند: چرا کارهاى خوب ما در آن ثبت نشده است؟ به آنها گفته مى‌شود: خداوند، نه چیزى را کم و نه چیزى را فراموش مى‌کند، بلکه کارهاى خوب شما به خاطر غیبتى که کرده‌اید از بین رفته است. در مقابل افراد دیگرى، کارهاى نیک فراوانى در نامه‌ى عمل خود مى‌بینند و گمان مى‌کنند که این پرونده از آنان نیست، به آنها مى‌گویند: به‌واسطه‌ى غیبت‌شدن، نیکى‌هاى کسى که شما را غیبت کرده، براى شما ثبت شده است. «6»
«1». وسائل، ج 8، ص 600 و 604.
«2». نهج‌الفصاحه، حدیث 264.
«3». مستدرک، ج 9، ص 117.
«4». بحار، ج 72، ص 256.
«5». بحار، ج 72، ص 258.
«6». بحار، ج 72، ص 259.
تفسیر نور (10جلدى) ج9 191.
موارد جواز غیبت
در مواردى، غیبت کردن جایز است که به بعضى از آنها اشاره مى‌کنیم:
1. در مقام مشورت در کارهاى مهم؛ یعنى اگر شخصى درباره‌ى دیگرى در مورد ازدواج و گزینش و مسئولیت دادن و ... مشورت خواست، ما مى‌توانیم عیب‌هاى آن فرد را به مشورت کننده بگوییم.
2. براى ردّ سخن و عقیده‌ى باطلِ اشخاصى که داراى چنین اعتقاداتى هستند، نقل سخن و عیب سخن آنها جایز است، تا مبادا مردم دنباله‌رو آنها شوند.
3. براى گواهى دادن نزد قاضى، باید حقیقت را گفت گرچه غیبت باشد.
4. براى اظهار مظلومیّت، بیان کردن ظلم ظالم مانعى ندارد.
5. کسى‌که بدون حیا و آشکارا گناه مى‌کند، غیبت او مانعى ندارد ندارد.
6. براى ردّ ادعاهاى پوچ، غیبت مانعى ندارد. کسى که مى‌گوید: من مجتهدم، دکترم، سیّدم، و ما مى‌دانیم که او اهل این صفات نیست، جایز است به مردم آگاهى دهیم تا فریب نخورند.
تفسیر نور (10جلدى) جلد 9 - صفحه 193.
نظر شما :